Tijdens het interbellum vond in veel steden in het Westen, een jonge generatie manieren om van het leven te genieten in de vorm van dansen zoals shimmy’s, foxtrots, tango’s en Charlestons, sterke ritmes die een symbool werden van een zorgeloos en decadent tijdperk.

De foxtrot is een stijldans die als toenmalige jazz muziek, rond 1910 in de Verenigde Staten ontstond. De dans lijkt veel op de quickstep, die uit de foxtrot is ontstaan en behoort tot de ballroomdansen. Europa maakte voor het eerst kennis met de foxtrot na de Eerste Wereldoorlog. Op een conferentie in Londen werd in 1920 voor de eerste keer orde geschapen in het woud van verschillende passen en draaien.

Vanaf 1924 kan men naast de gewone variant, de foxtrot, een langzame variant, de slowfox, en een snellere variant, de quickstep onderscheiden. De naam foxtrot zou vernoemd zijn naar de toneelspeler Harry Fox, die voor zijn toentertijd populaire variété “Harry Fox & the Zigfeld Follies”, passen uit de Onestep en de Castle Walk combineerde. De benaming Foxtrot werd een synoniem voor een scala aan dansen met elementen uit de ragtime, onestep, twostep en castle walk.

De nieuwe jazzgekte vond overal plaats en Kreneks opera “Jonny spielt auf” werd een nachtelijke sensatie. De interbellum Zeitgeist in Wenen en de Tsjechische landen wordt weerspiegeld in een programma vol première-opnames, waarvan vele in hun tijd hits waren, rijk aan modieuze dynamiek, syncopatie en vooral veel joie de vivre.

Op de cd vol. 1 staan dansen van Ralph Benatzky (1884-1957), Julius Bittner (1874-1939), Hanns Eisler (1898-1962), Wilhelm Grosz (1894-1939), Alois Hába (1893-1973), Jaroslav Jezek (1906-1942), Karel Boleslav Jirák (1891-1972), Leopold Krauss-Elka (1891-1964), Ernst Krenek (1900-91), Bohuslav Martinů (1890-1959), Franz Mittler (1893-1970), Felix Petyrek (1892-1951), Erwin Schulhoff (1894-1942), Jenö Takács (1902-2005) en Jaromir Weinberger (1896-1967).

Waar het eerste volume in deze opvallende reeks de interbellum-rage van zorgeloze dansmuziek in Oostenrijk en Tsjechië voorstelt, concentreert Vol. 2 zich op Duitsland, waar door jazz beïnvloede muziek vanaf het midden van de jaren ‘20 bloeide, zelfs tegen de achtergrond van ernstige sociale, politieke en raciale oppositie. Cabarets en danszalen verwierpen het nationalistisch verzet en de Weimarrepubliek verheugde zich in een kruisbestuiving van symfonische jazz en kunstjazz, in een versmelting van dans en klassieke elementen, in muziek van Joodse Tsjechische, Oostenrijks-Hongaarse en Duitse componisten. De vele niet eerder opgenomen stukken brengen op deze cd de voortgang van deze krachtige muzikale verjonging in kaart. Voor de 2de cd koos men voor muziek van o.a. Eugen d’ Albert (1864-1932), Siegfried Borris (1906-1987), Max Butting (1888-1976), Eduard Erdmann (1896-1958), Walter Wilhelm Gieseking (1895-1956), Paul Hindemith (1895-1963), Eduard Künneke (1885-1953), Bernhard Sekles (1872-1933), Kurt Weill (1900-1950), Stefan Wolpe (1902-1972), Fidelio Friedrich “Fritz” Finke (1891-1968), Leopold Mittmann (1904-1976) en Eduard Bornschein (1883-1945).

Tracklist vol. 2 :

Hindemith: Tanz der Holzpuppen aus Tuttifäntchen

Bornschein: Blues

Künneke: Batavia Fox-Trot aus “Der Vetter aus Dingsda”

d’Albert: Blues

Erdmann: Foxtrot C-Dur

Gieseking: 3 Tanz-Improvisationen

Finke: Shimmy

Butting: Tango Nr. 14

Mittmann: Konzert-Jazz-Suite

Herbst: Jazz-Etüde

Sekles: Kleiner Shimmy

Niemann: Moderne Tanzsuite op. 115

Wolpe; Rag-Caprice; Tango

Weill: Tango-Ballade aus “Die Dreigroschenoper”; 2 Stücke aus Marie Galante

Goehr: 2 Stücke aus “David Golder”

Borris: Quick-Fox; Tango

Grammofoons en radio’s brachten de stem van Amerika, zijn mode, zorgeloosheid en levensvreugde tijdens de Roaring Twenties naar alle uithoeken van Europa. Geen enkele componist kon immuun blijven voor de zwoele jazzinvloeden van de Foxtrot, Shimmy en Charleston. Het derde volume van jazzy pianodansen bevat componisten uit negen Centraal- en Oost-Europese landen, van Misha Spoliansky’s hypnotiserende Valse Boston ‘Morphium’ tot Leonid Polovinkins uiterst onderhoudende en verfrissend futuristische benadering van het genre. Voor de derde cd koos men muziek van Reinhold Glière (1875–1956), Tibor Harsányi (1898–1954), Mihail Jora (1891–1971), Klimenty Kortchmariov, Yulian Krein(1913–1996), Simon Laks (1901–1983), Mihovil Logar (1902-1998), Alexander Moyzes (1906–1984), Dora Pejačević (1885–1923), Leonid Polovinkin (1894–1949), Dmitri Shostakovich (1906–1975), Mischa Spoliansky (1898–1985), Alexandre Tansman (1897–1986), Ivo Tijardović (1895-1976), Dimitri Tiomkin (1894–1979), Alexander Naumovich Tsfasman (1906-1971), Pantcho Vladigerov (1889–1979) en Eugene Zádor (1894–1977).

Gottlieb Wallisch (° 1978) (foto) komt uit een Weense familie van musici. Zijn grootoom Johann Nepomuk David (1895-1977) was een belangrijke componist uit de 20ste eeuw. Op de leeftijd van zes en een half! was Wallisch de jongste student aan de Universiteit van Muziek en Podiumkunsten in Wenen. Hij volgde het Schottengymnasium in Wenen en voltooide zijn studie in Wenen bij Heinz Medjimorec.

Verdere artistieke impulsen werden gegeven door masterclasses bij Oleg Maisenberg en Dimitri Bashkirov, evenals de samenwerking met Pascal Devoyon aan de Universiteit voor Kunsten in Berlijn en Jacques Rouvier in Parijs. Als winnaar van internationale wedstrijden won hij de 1ste prijs van de Stravinsky Award in de VS. Hij was ook finalist van de Internationale Koningin Elisabethwedstrijd in Brussel en de XXI. Internationale Clara Haskil-pianowedstrijd in Vevey 2005.

Wallisch gaf zijn eerste concert op zevenjarige leeftijd. Op twaalfjarige leeftijd debuteerde hij in de Gouden Zaal van de Weense muziekvereniging. Een concert onder leiding van Yehudi Menuhin in 1996 was het begin van zijn internationale carrière. Wallisch wordt nu beschouwd als een van de veelzijdigste pianisten in zijn land. In zijn programma’s legt hij vaak de link van Weense klassiek naar hedendaagse muziek. Eerste opnames en premières getuigen hiervan. Een van de belangrijkste optredens van Wallisch in de afgelopen jaren was de première van het trio voor piano, viool en metronoom van Sebastian Themessl op het Europees Forum Alpbach in 2008. © 2021 Stretto

The pianist strikes exactly the right balance between hard rhythm and the more often than expected soft cantabile, with which he lends the supposedly “roaring” 1920s a reflective and meditative note. In the sequence of sometimes extremely short, musically always highly concentrated miniatures, which stand on the edge and in the shadow of “big” music production, a whole musical epoch opens up. © 2022 Piano News

...find some cheer in the third recording from the pianist Gottlieb Wallisch’s “20th Century Foxtrots” project. Past editions surprised and delighted in equal measure; this latest album on the Grand Piano label extends the streak. © 2021 The New York Times Read complete review

Continuing his series of recording 20th Century Foxtrots, the Austrian-born pianist, Gottlieb Wallfisch, moves his attention to music from Central and Eastrern Europe.

There are names here that collectors of ‘classical’ music will instantly recognise, among them the Hungarian, Tibor Harsanyi, Alexander Moyzes from Slovakia, the Russian Dmitry Shostakovich with Reinhold Gliere representing the Ukraine. They are just a few examples of how far the Foxtrot dance craze had spread from its home in America. First coming to Western Europe in Paris and London, just as the Foxtrot was taking hold, new jazz orientated dances were taking hold, the Shimmy, Charleston, Rumba and Two Step. All had soon sent their tentacles as far as Moscow, but it was all come to an end with the outbreak of the Second World War. Yet as we follow Wallfisch around the musical world, it comes as a surprise just how many ‘catchy’ tunes emerged. Here on the keyboard they manage to make an impression, though they would have had the great Jazz Bands of the day to add that smooch sexy quality that made them so endearing. For this reviewer he just loves them! Excellent sound and really punchy playing from Wallisch. Can he please find more. © 2021 David’s Review Corner

This is another super release. The third volume in a survey of “jazzy piano dances” contains mostly premiere recordings of music that is largely unknown and rhythmically infectious in these great performances. Most of the music dates from the ’20s and ’30s with a couple of later items and one earlier. I am sure this would have large appeal to anyone who enjoys this style of music and to pianists looking for unusual repertoire. I must now find the other volumes in the series. © 2021 Lark Reviews

Irgendwann gab es auch in Osteuropa kein Halten mehr. Längst hatte die amerikanische Tanzmusik Paris und London erobert, auch in Deutschland waren Charleston, Shimmy, Foxtrott oder One- und Two-Step en vogue, als die Unterhaltungswelle auf das sowjetische Russland und die Ukraine überschwappte. «Hot Jazz vor dem Kalten Krieg» nennt Mauro Piccinini seinen wirklich lesenswerten Booklet- Beitrag, der die «musikalische Kolonialisierung » nachzeichnet, die Gottlieb Wallisch auf der CD «20th Century Foxtrots» auf ebenso subtile wie tänzerische Weise hörbar macht.

Der «Vertige», der den dritten Teil dieser Edition eröffnet, gehört noch nicht wirklich dazu. Doch die Kroatin Dora Pejacevic komponierte ihn, künftige Entwicklungen vorwegnehmend, 1906 in Form eines Boston Waltz. All die nachfolgenden Beispiele aus Serbien, Bulgarien, Rumänien, Ungarn, Slowakei, Polen, Russland oder Ukraine beweisen allerdings, dass man in den Roaring Twenties des «Amerikanischen» mächtig war, ohne deswegen die eigene Sprache zu verleugnen. Polyglott waren vor allem zwei Polen: Mischa Spoliansky schrieb «Morphium» für Anita Berber; Alexandre Tansman, hier mit einer Hommage à Gershwin vertreten, arbeitete später für Kurt Jooss. Große Karriere machte der Ukrainer Dimitri Tiomkin später als vierfacher Oscar-Preisträger in Hollywood – ein «Créoles Blues», komponiert 1927 für die österreichische Ballerina Albertina Rasch, lässt einen ahnen, warum. © 2022 Tanz